śp. Gizela Maria Skop (1939-2024)

2 marca w godzinach wieczornych, kiedy modlimy się kantykiem Symeona: „Teraz, o Panie, pozwól odejść swemu słudze w pokoju…”, odeszła do Pana, aby Mu śpiewać „Pieśń nową”, nasza kochana siostra Gizela, współzałożycielka naszej Wspólnoty INMK.

Gizela Skop urodziła się 10 grudnia 1939 r. w Strzybnicy na Górnym Śląsku. Już w dzieciństwie rozpoczęła swoją przygodę z muzyką, ucząc się gry na fortepianie najpierw prywatnie a potem w szkole muzycznej. Jako nastolatka zaczęła pomagać siostrze organistce w swojej parafii. Zastępowała ją w czasie porannych Eucharystii, z chórem parafialnym i scholą ministrancką przygotowywała pasję na Wielki Tydzień. To już w tym czasie w jej sercu wzbudziło się pragnienie życia wyłącznie dla Boga i służenia Mu przez muzykę w liturgii.

Po maturze w 1957 r. podjęła pracę w prowadzonym przez ks. Franciszka Blachnickiego Ośrodku Katechetycznym w Katowicach. Był to czas nie tylko pracy, ale również głębokiej duchowej formacji, głębszego wchodzenia w liturgię, język łaciński, chorał gregoriański i jego wykonywanie – w kaplicy ośrodka posługiwała jako organistka w codziennej liturgii. Tam także 24 maja 1958 roku wraz z 5 innymi dziewczętami rozpoczęła dwuletni okres próby we wspólnocie Zespołu Niepokalanej zakończony 4 czerwca 1960 roku pierwszymi ślubami. Po likwidacji Ośrodka przez Służbę Bezpieczeństwa podjęła studia najpierw w Krakowie w Wyższym Instytucie Katechetycznym, a później na KUL-u w Instytucie Muzykologii Kościelnej. W trakcie studiów podjęła pracę jako organistka w kościele akademickim KUL, zaczęła komponować muzykę do tekstów biblijnych i tak powstało wiele pieśni liturgicznych – kto nie zna pieśni „Chrystus, Chrystus, to nadzieja cała nasza” lub „Duch Pański napełnił okrąg ziemi”?

Studia muzykologiczne Gizela M. Skop zakończyła koncertem dyplomowym ze specjalizacji w grze na organach w 1971 r. oraz uzyskaniem magisterium w 1972 r. Po uzyskaniu magisterium podjęła pracę w Instytucie Muzykologii Kościelnej, prowadząc klasę organów oraz zajęcia z praktyki liturgiczno-muzycznej. Jednak jej pierwszym zaangażowaniem serca była posługa w rodzącym się Ruchu Światło-Życie. Prowadziła rekolekcje, posługiwała jako organistka na Kopiej Górce w czasie oazowych Dni Wspólnoty i dalej komponowała. W życie liturgiczne nie tylko oazy, ale również polskich parafii na stałe wpisał się śpiewnik Exultate Deo zredagowany przez Gizelę Skop, który doczekał się dziesięciu wydań.

W lutym 1981 roku Gizela wyjechała z Polski najpierw do Włoch, by ostatecznie zamieszkać w Niemczech, posługując w Międzynarodowym Centrum Ruchu Światło-Życie „Marianum” w Carlsbergu. Tutaj również posługiwała jako organistka nie tylko w „Marianum”, ale i w parafiach Polskiej Misji Katolickiej, także na mszach w języku niemieckim. W 2017 r. Gizela Skop została uhonorowana przez Stowarzyszenie Muzyków Kościelnych medalem Per musicam ad fidem za wybitne osiągniecia w Kościele Rzymskokatolickim w Polsce. Medal został wręczony 19 września 2017 r. w katedrze na Wawelu przy konfesji św. Stanisława przez bp. Piotra Gregera.

Miałam to szczęście przez ponad 10 lat mieszkać z Gizelą i to w dużej mierze dzięki niej kocham śpiewać Panu w liturgii pieśni, psalmy responsoryjne. To bezpośrednio od niej się uczyłam wielu pieśni jak na przykład: „Ave, Regina coelorum”, „Błogosławieni ubodzy i cisi” lub „Błogosławieni ubodzy w duchu”. Razem z nią modliłam się codzienną liturgią godzin a w czasie Triduum Paschalnego śpiewałam psalmy na melodie jej autorstwa. I dzięki temu teraz mogę posługiwać w czasie Triduum Paschalnego w mojej parafii.

Gizela od lat zmagała się z chorobami serca, cukrzycą.

Gizelo, moja kochana Siostro, dziękuję Ci! Śpiewaj Panu razem z chórami anielskimi!

Ania

BIOGRAM:

Gizela Maria SKOP – współzałożycielka Instytutu Niepokalanej Matki Kościoła, muzykolog i muzyk kościelny, bliski współpracownik sługi Bożego ks. Franciszka Blachnickiego, aktywny członek zainicjowanych przez niego dzieł, członek diakonii ośrodka Marianum w niemieckim Carlsbergu.

Urodziła się 10 grudnia 1939 r. w Strzybnicy (obecnie dzielnica Tarnowskich Gór), w rodzinie urzędniczej, jako córka Maksymiliana i Elżbiety z d. Brol.

Po ukończeniu szkoły podstawowej w Strzybnicy (1953) podejmuje naukę w liceum ogólnokształcącym w Tarnowskich Górach, gdzie w r. 1957 zdaje egzamin maturalny. Równocześnie w latach 1951–1955 uczęszcza do szkoły muzycznej w Tarnowskich Górach, ucząc się gry na fortepianie.

24 maja 1958 r. podejmuje formację w tworzącym się przy ks. Blachnickim Zespole Niepokalanej (ZN – dzisiaj INMK).

W latach 1957–1960 angażuje się w prace Ośrodka Katechetycznego i Centrali Krucjaty Wstrzemięźliwości w Katowicach (aż do momentu likwidacji CKW przez SB). W tym czasie odbywa Diecezjalny Kurs Katechetyczny i pracuje jako katechetka w szkole podstawowej w Katowicach-Koszutce. W latach 1960–1962 studiuje na Wyższym Instytucie Katechetycznym w Krakowie. W 1962 r. przenosi się do Lublina, gdzie w ZN zyskuje dalszą formację teologiczną i duchową pod kierunkiem ks. F. Blachnickiego. Podejmuje też pracę katechetki w szkole zawodowej w Lublinie. W latach 1965–1972 odbywa studia muzykologiczne i organowe w Instytucie Muzykologii Kościelnej KUL, które kończy koncertem dyplomowym ze specjalizacji w grze na organach (1971) oraz uzyskaniem magisterium na podstawie pracy pt. „Powstanie i rozwój polskich pieśni religijnych do poł. XVI w.” (1972).

W latach 1968–1981 jest organistką kościoła akademickiego KUL. Daje koncerty organowe w różnych miastach. Jako pracownik dydaktyczny Instytutu Muzykologii Kościelnej prowadzi klasę organów oraz ćwiczenia z praktyki liturgiczno-muzycznej (1972–1980). W latach 1977–1979 prowadzi zajęcia na Studium Formacji Liturgicznej KUL. Współpracuje z Krajowym Duszpasterstwem Służby Liturgicznej, m.in. głosi referaty podczas spotkań KDSL.

Od początku istnienia Ruchu Światło-życie dba o formację liturgiczno-muzyczną jego członków ze szczególnym uwzględnieniem scholi, kantorów i psałterzystów. Animuje od strony muzycznej rekolekcje oazowe w Krościenku. Gdy w 1976 r. powstaje nowa forma rekolekcji dla animatorów muzycznych oaz (KAMuzO), prowadzi je co roku w Lublinie, aż do wyjazdu zagranicę. Redaguje śpiewnik mszalny „Exsultate Deo” (kilka wydań); współredaguje śpiewnik „Alleluja” (Warszawa 1978). Komponuje nowe śpiewy na użytek liturgiczny, uzupełniając istniejący repertuar pieśni o nowe śpiewy dialogowane, oparte na tekstach biblijnych, dostosowane do potrzeb odnowionej i odnawiającej się liturgii po Drugim Soborze Watykańskim. Dokonuje również adaptacji z repertuaru obcego. Troszczy się o obecność muzyki jako sztuki w liturgii także poprzez uprawianie muzyki organowej.

W lutym 1981 r. wyjeżdża do Włoch w celu przygotowywania oaz III° w Rzymie. Przez kilka miesięcy przebywa w Poggio Cesi, gdzie miał powstać ośrodek oazowy. W czerwcu przeprowadza się do Tivoli, gdzie latem 1981 r. przybywają grupy oazowe, by przeżyć III° rekolekcji.

W czasie pobytu we Włoszech przygotowuje od strony muzycznej msze w języku polskim, transmitowane w niedziele przez Radio Watykańskie.

W kwietniu 1982 r. przenosi się do Międzynarodowego Centrum Ewangelizacji Światło-życie w Carlsbergu (Niemcy). Jest członkiem i współzałożycielem stowarzyszeń powstałych z inicjatywy ks. F. Blachnickiego: Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów (od 1982 r.) oraz „Internationales Evangelisationszentrum Licht-Leben e.V.” (od 1984 r.), przekształconego później w „Bewegung Licht-Leben e.V.”. Angażuje się w przygotowywanie i realizowanie rekolekcji i kursów oazowych różnego typu i stopni. W latach 1995–2000 pracuje w sekretariacie Rektoratu Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech, w Würzburgu. W tym czasie posługuje również w charakterze organisty w duszpasterstwie polskim i niemieckim. W 2001 r. wraca do Carlsbergu, gdzie bierze udział w działalności ośrodka „Marianum”. Zajmuje się głównie muzyką w zgromadzeniach liturgicznych w ośrodku.

19 września 2017 w katedrze wawelskiej otrzymuje medal „Per musicam ad fidem” przyznawany rokrocznie przez Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kościelnych. Członkowie kapituły odznaczenia „podkreślają jej aktywność w zakresie promocji muzyki organowej i śpiewu liturgicznego w okresie posoborowej odnowy. (…) Jej wielostronna działalność na tym polu była cennym elementem żywej kultury muzycznej polskiego Kościoła”.

Umiera 2 marca 2024 r. Mimo choroby i podeszłego wieku, na miarę swoich możliwości, do końca służyła swoimi muzycznymi umiejętnościami.

W biogramie wykorzystano m.in. informacje spisane przez samą Gizelę M. Skop w 2004 r.

Bożena Kondracka

Podobne artykuły